Akne nedir?
Akne, hekime en sık başvuru yapılan cilt hastalıklarının başında gelir. Sadece kozmetik bir sorun olmakla kalmayıp kişilerde çeşitli psikolojik sorunlara da neden olan akne; en basit tanımıyla cillteki foliküler kanalda (cildin orta tabakadaki yağ kanalları) tıkanmaya bağlı olarak ortaya çıkar. Ergenlik çağında daha sık görülmekle birlikte, her yaşta ortaya çıkabilir. En sık yüzde, yüzde de daha çok alın ve yanaklarda yoğundur. İkincil olarak sırt ve göğüs bölgesinde gözlenir. Omuzlarda, kollarda ve kalçada da görülebilmektedir.
Akne oluşumunun sebepleri nelerdir?
- Genetik yatkınlık
- Hormonal problemler
- Stres
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Dengesiz beslenme
- Yağlı bir cilt
- Yanlış ve kalitesiz kozmetik kullanımı
- Kadınlarda polikistik over
Akne tipleri nelerdir?
- Mikrokistler (kapalı komedon)
- Siyah noktalar (açık komedonlar)
- Papüller (iltihaplı kırmızı kabartılar)
- Püstüller (iltihaplı sarı kabartılar)
- Nodüller (ağrılı, iltihaplı ve sert büyük kabartılar)
- Kistler (iltihaplı yumuşak kabartılar)
Akne tedavisinde hangi yöntemler kullanılır?
Klinik tablonun şiddetine ve hastanın psikolojik olarak akneden etkilenme durumuna göre haricen veya sistemik tedaviler uygulanabilmektedir. Bu tedaviler:
Topikal uygulamalar (Kremler)
- Retinoik asit içeren kremler
- Benzoil peroksit içeren kremler
- Antibiyotik içeren kremler
- Azelaik asit içeren kremler
- Karma tedavi
Antibiyotik tedavisi
Antibiyotik tedavisi yoğun kızarık kabarıklıklar ve sarı iltihaplı kabarık akne tedavisinde ilk seçenek olarak tercih edilir. Sıklıkla; Tetrasiklin, Doksisiklin, Eritromisin, Klindamisin, Kotrimoksazol içeren antibiyotikler tercih edilir.
Hormon tedavisi
Akne oluşumunda polikistik over sendromu (hormonal bozukluk) tespit edilmiş kişilerin akne tedavisinde kullanılır.
Diğer tedavi seçenekleri
Aknenin ilaçla tedavisine destek olmak ya da ilaç tedaviden sonra aknenin türüne göre; hekim tarafından uygun görülürse, belli zamanlarda komedon temizliği, kimyasal soyma işlemleri, lazer veya fototerapiler, kistlerin boşaltılması ve içlerine kortizon enjeksiyonu gibi tamamlayıcı tedavi yöntemleri mevcuttur. Bu tedavi yöntemleri aknenin iyileşme sürecini hızlandırarak önemli katkılar sağlayabilir.
Komedon temizliği
Siyah ve beyaz noktaların belirli aralıklarla profesyonel olarak temizlenmesi önerilir. Bu işlemin mutlaka klinik şartlarında ve uzman kişiler tarafından yapılması gerekmektedir. Komedonların çıkarılması cildin daha kısa sürede düzelmesini sağlar ve komedonların iltihaplı aknelere dönüşmesi engellenir. Dev kapalı komedonlardan oluşan sivilcelerde en etkili tedavi yöntemi komedon temizliğidir. Düzenli aralıklarla steril bir ortamda ve uzman kişilerce yapılan komedon temizliği sayesinde ciltte iz kalması da engellenmiş olur.
Lezyon içi kortizon enjeksiyonu
Özellikle nodül ve kist ağırlıklı aknesi olanlarda, aknelerin içlerine çok küçük miktarda seyreltilmiş kortizon enjekte edilerek daha hızlı iyileşmesi sağlanır. Bu tedavi tek başına yapılmaz mutlaka diğer tedavilerle birlikte kombine edilmelidir.